ନୂଆପଡ଼ା (ମିଖାଏଲ ନନ୍ଦ) :ଭାରତ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ରାଜନୈତିକ ଦଳର ପ୍ରତିନିଧି ମାନଙ୍କୁ ଭେଟିଲେ l ବିହାର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସଘନ ସଂଶୋଧନ (SIR)-୨୦୨୫ ପ୍ରକ୍ରିୟା ବିଷୟରେ ଜଣାଇଲେ l
ଭାରତ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ (ECI) ବୁଧବାର ଦିନ ନିର୍ବାଚନ ସଦନରେ ବିଭିନ୍ନ ରାଜନୈତିକ ଦଳର ପ୍ରତିନିଧିମାନଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ। ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର ଶ୍ରୀ ଜ୍ଞାନେଶ କୁମାରଙ୍କ ଅଧ୍ୟକ୍ଷତାରେ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର ଡକ୍ଟର ସୁଖବୀର ସିଂହ ସାନ୍ଧୁ ଏବଂ ଡକ୍ଟର ବିବେକ ଯୋଶୀଙ୍କ ସହ ଆୟୋଗ ଦଳର ପ୍ରତିନିଧିମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଉଠାଯାଇଥିବା ଚିନ୍ତାଧାରା ଏବଂ ପ୍ରଶ୍ନ ଶୁଣିଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସଘନ ସଂଶୋଧନ (SIR) ବିଷୟରେ ବିସ୍ତାରିତ ଭାବେ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିଥିଲେ, ଯାହା ବିହାରରେ ସୁଗମ ଭାବରେ ଆଗକୁ ବଢୁଛି। ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଥିଲେ – ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସ, ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଜନତା ଦଳ, ସମାଜବାଦୀ ପାର୍ଟି, ଦ୍ରାବିଡ଼ ମୁନେତ୍ର କାଝଗମ, ରାଷ୍ଟ୍ରବାଦୀ କଂଗ୍ରେସ ପାର୍ଟି – ଶରତଚନ୍ଦ୍ର ପାୱାର, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ ମୁକ୍ତି ମୋର୍ଚ୍ଚା, ଭାରତୀୟ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି (ମାର୍କ୍ସବାଦୀ), ଭାରତୀୟ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି (ମାର୍କ୍ସବାଦୀ ଲେନିନବାଦୀ) ଲିବରେସନ, ଭାରତୀୟ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି, ଶିବସେନା (ଉଦ୍ଧବ ବାଲାସାହେବ ଠାକ୍ରେ)। ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ସୂଚନା ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତ ଯୋଗ୍ୟ ନାଗରିକଙ୍କୁ ସାମିଲ କରିବା ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସଘନ ସଂଶୋଧନ ଅଭ୍ୟାସ ଏକ ଯୋଜନାବଦ୍ଧ, ସଂରଚିତ ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମ ଭାବେ ଚାଲିଛି। ବିହାର ରାଜ୍ୟରେ ସମସ୍ତ ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ନିଯୁକ୍ତ ୧,୫୪,୯୭୭ ବୁଥ୍ ସ୍ତରୀୟ ପ୍ରତିନିଧିଙ୍କ (BLA) ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାବରେ ଆଗକୁ ନେଉଛି ବୋଲି ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଛନ୍ତି। ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର ଜ୍ଞାନେଶ କୁମାର ସମସ୍ତ ରାଜନୈତିକ ଦଳଙ୍କୁ ଆଗକୁ ଆସି ଭୋଟର ମାନଙ୍କ ପଞ୍ଜୀକରଣରେ ସହାୟତା ଏବଂ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ କରିବାପାଇଁ ଆହୁରି ଅଧିକ ବୁଥ୍ ସ୍ତରୀୟ ପ୍ରତିନିଧି ମାନଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତ ପାଇଁ କହିଛନ୍ତି। ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ, ୨୫ ଜୁନ୍ ରୁ ୩ ଜୁଲାଇ ୨୦୨୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ବିହାରର ପ୍ରାୟ ୭.୯୦ କୋଟି ଭୋଟରଙ୍କୁ ଗଣନା ଫର୍ମ (EF) ମୁଦ୍ରଣ କରି ବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି l ନିର୍ବାଚନ ପଞ୍ଜୀକରଣ ଅଧିକାରୀ (EROs) ୨୩ ଜୁନ୍ ୨୦୨୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଦ୍ୟମାନ ରେକର୍ଡ ଆଧାରରେ ଆଂଶିକ ଭାବରେ ପୂର୍ବରୁ ପୂରଣ ହୋଇଥିବା ଫର୍ମଗୁଡ଼ିକ ୭୭,୮୯୫ ବୁଥ୍ ସ୍ତରୀୟ ଅଧିକାରୀ (BLOs) ମାଧ୍ୟମରେ ଉପଲବ୍ଧ କରାଇବେ। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ଆହୁରି ୨୦,୬୦୩ ବି.ଏଲ.ଓଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯିବ। ଏହି ବି.ଏଲ.ଓ ମାନେ ୨୪.୦୬.୨୦୨୫ (SIR ଆଦେଶ ଜାରି ତାରିଖ) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ଥିବା ସମସ୍ତ ୭.୯୦ କୋଟି ଭୋଟରଙ୍କ ଘର କୁ ଘର ବୁଲି EF ପ୍ରଦାନ କରିବେ। ଏହା ସହିତ, ଫର୍ମଗୁଡ଼ିକ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ପୋର୍ଟାଲରେ (https://voters.eci.gov.in) ଡାଉନଲୋଡ୍ ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ ହେବ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ନିଯୁକ୍ତ ବି.ଏଲ.ଏ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଦିନ ୫୦ଟି ପ୍ରମାଣିତ ଫର୍ମ ଦାଖଲ କରିପାରିବେ। ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଗଣନା ଫର୍ମ ପୂରଣ କରାଯିବ ଏବଂ ୨୫ ଜୁଲାଇ ୨୦୨୫ ପୂର୍ବରୁ ଦାଖଲ କରାଯିବ। ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ, ବି.ଏଲ.ଓ ମାନଙ୍କ ସହିତ ଭୋଟର ମାନଙ୍କୁ ସହାୟତା କରିବା ପାଇଁ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବକ ମାନେ ମଧ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ ହେବେ। ଭୋଟର ମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସୁଗମ କରିବା ଏବଂ ବୃଦ୍ଧ, ଅସୁସ୍ଥ, ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ବ୍ୟକ୍ତି (PwD), ଗରିବ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦୁର୍ବଳ ଗୋଷ୍ଠୀଙ୍କୁ ସହାୟତା କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରାୟ ୪ ଲକ୍ଷ ସ୍ୱେଚ୍ଛା ସେବକଙ୍କୁ ନିୟୋଜିତ କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ସରକାରୀ ଅଧିକାରୀ, ଏନ.ସି.ସି କ୍ୟାଡେଟ୍, ଏନ.ଏସ.ଏସ ଇତ୍ୟାଦି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଯେଉଁ ଭୋଟରଙ୍କ ନାମ ୧ ଜାନୁଆରୀ ୨୦୦୩ ରେ ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ଅଛି, ସେମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଦସ୍ତାବେଜ (୨୦୦୩ ନିର୍ବାଚନ ଡାଟାବେସ୍ https:// voters. eci.gov.in ରେ ଉପଲବ୍ଧ) ଦାଖଲ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ ନାହିଁ l ସେମାନଙ୍କୁ କେବଳ ତାଲିକାର ଏକ ଉଦ୍ଧୃତି ସହିତ ଗଣନା ଫର୍ମ ଦାଖଲ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଯେଉଁମାନେ ୨୦୦୩ ତାଲିକାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ନାହାନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ଜନ୍ମ ତାରିଖ ଅନୁସାରେ (୧୧ ଟି ଦସ୍ତାବେଜର ସୂଚକ ତାଲିକାରୁ) ଜନ୍ମ ତାରିଖ/ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ପାଇଁ ଏକ ଦସ୍ତାବେଜ ଦାଖଲ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ l i. ୧ ଜୁଲାଇ ୧୯୮୭ ପୂର୍ବରୁ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ, ନିଜ ପାଇଁ ଏକ ଦସ୍ତାବେଜ ପ୍ରଦାନ କରିବେ l
ii. ୧ ଜୁଲାଇ ୧୯୮୭ ରୁ ୨ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୦୪ ମଧ୍ୟରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ, ନିଜ ପାଇଁ ଏବଂ ଜଣେ ପିତାମାତାଙ୍କ ପାଇଁ ଦସ୍ତାବେଜ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବେ l iii. ୨ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୦୪ ପରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ, ନିଜ ପାଇଁ ଏବଂ ଉଭୟ ପିତାମାତାଙ୍କ ପାଇଁ ଦସ୍ତାବେଜ ଦାଖଲ କରିବେ।
ଯେଉଁ ଭୋଟରମାନଙ୍କ ପିତାମାତାଙ୍କ ନାମ ୦୧.୦୧. ୨୦୦୩ ସୁଦ୍ଧା ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ଥିଲା, ସେମାନଙ୍କ ପିତାମାତାଙ୍କ ସମ୍ପର୍କିତ କୌଣସି ଅତିରିକ୍ତ କାଗଜପତ୍ର ଦାଖଲ କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ ନାହିଁ। ତୃତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ, ୨୫ ଜୁନ୍ ରୁ ୨୬ ଜୁଲାଇ ୨୦୨୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମାନ୍ତରାଳ ଭାବରେ ଏହି ଅଭ୍ୟାସ ଚାଲିବ । ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥିବା ଗଣନା ଫର୍ମଗୁଡ଼ିକ ବି.ଏଲ.ଓ, ସ୍ୱୟଂ ପ୍ରମାଣିତ ଦସ୍ତାବେଜ ସହ ସଂଗ୍ରହ କରିବେ ଏବଂ ପ୍ରତିଦିନ ବି.ଏଲ.ଓ ଆପ୍ / ଇ.ସି.ଆଇ.ନେଟ ମାଧ୍ୟମରେ ତଥ୍ୟ ଅପଲୋଡ୍ କରିବେ। ଫର୍ମ ଗୁଡ଼ିକ ସଂଗ୍ରହ କରିବା ସମୟରେ, ବି.ଏଲ.ଓ ମାନେ ଭୋଟର ମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱୀକୃତି ରସିଦ ପ୍ରଦାନ କରିବେ। ଏହି ଭୌତିକ ଫର୍ମ ଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଇ.ଆର.ଓ କିମ୍ବା ସହାୟକ ଇ.ଆର.ଓ (AERO) ଙ୍କ ନିକଟରେ ଦାଖଲ କରାଯିବ। ଭୋଟରଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଆହୁରି ସହଜ କରିବା ପାଇଁ ଗଣନା ଫର୍ମଗୁଡ଼ିକ ଅନଲାଇନ୍ ରେ ଦାଖଲ କରିବାପାଇଁ ଏକ ସୁବିଧା ବିକଶିତ କରାଯିବ ଏବଂ ଆଜି ସନ୍ଧ୍ୟା ସୁଦ୍ଧା ଉପଲବ୍ଧ ହେବ। ଚତୁର୍ଥ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ, ଚିଠା ଭୋଟର ତାଲିକା ୧ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୫ ରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେବ। ତାଲିକାରେ ସମସ୍ତ ଭୋଟରଙ୍କୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯିବ ଯାହାଙ୍କ ଫର୍ମ ଶେଷ ତାରିଖ ସୁଦ୍ଧା ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଛି। ଯେଉଁ ମାନଙ୍କର ନାମ ୨୫ ଜୁଲାଇ ପୂର୍ବରୁ କୌଣସି ଗଣନା ଫର୍ମରେ ଦାଖଲ କରାଯାଇ ନାହିଁ, ସେମାନେ ଚିଠା ତାଲିକାରେ ଦେଖାଯିବେ ନାହିଁ। ଇ.ଆର.ଓ ଏବଂ ଏ.ଇ.ଆର.ଓ ମାନେ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୩୨୬ ରେ ଉଲ୍ଲେଖିତ ଯୋଗ୍ୟତା ମାନଦଣ୍ଡ ଅନୁଯାୟୀ ଫର୍ମଗୁଡ଼ିକୁ ଯାଞ୍ଚ କରିବେ, ଯାହା ଅନୁଯାୟୀ ଭୋଟର ମାନଙ୍କୁ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ, ୧୮ ବର୍ଷ କିମ୍ବା ତଦୁର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ବୟସର ଏବଂ ସାଧାରଣତଃ ନିର୍ବାଚନମଣ୍ଡଳୀର ବାସିନ୍ଦା ହେବା ଆବଶ୍ୟକ। ଚିଠା ତାଲିକାର ନକଲ ଗୁଡ଼ିକ ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ଗୁଡ଼ିକୁ ମାଗଣାରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ ଏବଂ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ୱେବସାଇଟରେ ଅପଲୋଡ୍ କରାଯିବ। ଯେଉଁ ଭୋଟରମାନେ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସମୟସୀମା ପୂରଣ କରିନାହାଁନ୍ତି, ସେମାନେ ଫର୍ମ ୬ ବ୍ୟବହାର କରି ଦାବି ଏବଂ ଆପତ୍ତି ଅବଧି ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଘୋଷଣା ଫର୍ମ ସହିତ ଆବେଦନ କରିପାରିବେ। ବି.ଏଲ.ଏ, ଚିଠା ତାଲିକା ପ୍ରକାଶିତ ହେବା ପରେ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଦିନ ୧୦ଟି ଫର୍ମ ଦାଖଲ କରିପାରିବେ। ପଞ୍ଚମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ, ୧ ଅଗଷ୍ଟରୁ ୧ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଯେକୌଣସି ଜନସାଧାରଣ ଦାବି ଏବଂ ଆପତ୍ତି ଦାଖଲ କରିପାରିବେ। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ, ଇ.ଆର.ଓ/ଏ.ଇ.ଆର.ଓ ମାନେ ଜନପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ଆଇନ, ୧୯୫୦ର ଧାରା ୩୨୬ ଏବଂ ଧାରା ୧୬ ଏବଂ ୧୯ ଅନୁଯାୟୀ ଆବେଦନ ଏବଂ ଆପତ୍ତି ଗୁଡ଼ିକୁ ଯାଞ୍ଚ କରିବେ। ଜନସାଧାରଣ ଚିଠା ରୋଲରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ପାଇଁ ଦାବି ଦାଖଲ କରିପାରିବେ କିମ୍ବା ପୂର୍ବରୁ ଥିବା ପ୍ରବେଶ ଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଆପତ୍ତି ଉଠାଇପାରିବେ।ଉପଯୁକ୍ତ ତଦନ୍ତ ଏବଂ ସମ୍ପୃକ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଏକ ନିରପେକ୍ଷ ଶୁଣାଣି ପ୍ରଦାନ ନକରି ବାଦˎ କରାଯିବ ନାହିଁ।ଇ.ଆର.ଓ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ଦୈନିକ ଦାବି ଏବଂ ଆପତ୍ତି ତାଲିକା ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହେବ ଏବଂ ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ୱେବସାଇଟରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେବ। ସାପ୍ତାହିକ ଅପଡେଟ୍ ବିଷୟରେ ମଧ୍ୟ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ମାନଙ୍କୁ ସଚେତନ କରାଯିବ। ଦାବି ଏବଂ ଆପତ୍ତି ଗୁଡ଼ିକର ନିଷ୍କ୍ରିୟ ପରେ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ଭୋଟର ତାଲିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯିବ। ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ଭୋଟର ତାଲିକା ୩୦ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୨୫ ରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେବ। ସମସ୍ତ ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡ଼ିକୁ ମୁଦ୍ରିତ ଏବଂ ସଫ୍ଟ କପି ମାଗଣାରେ ଦିଆଯିବ ଏବଂ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗଙ୍କ ୱେବସାଇଟରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେବ। ଇ.ଆର.ଓଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଦ୍ୱାରା କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ଯେକୌଣସି ଭୋଟର ନିର୍ଦ୍ଦେଶର ପନ୍ଦର ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଲୋକ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ ଆଇନ, ୧୯୫୦ ର ଧାରା ୨୪(କ) ଅନୁଯାୟୀ ଜିଲ୍ଲା ମାଜିଷ୍ଟ୍ରେଟଙ୍କ ନିକଟରେ ଆବେଦନ କରିପାରିବେ। ନିର୍ଦ୍ଦେଶର ୩୦ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଯଦି ଭୋଟର ଅସନ୍ତୁଷ୍ଟ ରୁହନ୍ତି ତେବେ ଧାରା ୨୪(ଖ) ଅନୁଯାୟୀ ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ନିକଟରେ ପୁଣି ଏକ ଆବେଦନ କରାଯାଇପାରିବ।
ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ବିହାରର ସମସ୍ତ ଯୋଗ୍ୟ ନାଗରିକଙ୍କୁ ଏହି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଭିଯାନରେ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି ଯାହା ଦ୍ୱାରା କୌଣସି ଭୋଟର ବାଦ୍ ପଡ଼ିବେନି।
